0 b Vertrekhal

VERTREKHAL: wachten.
In Frankrijk op de camping in de schaduw van de voortent is het goed toeven, vooral met een verkoelend windje. Het is vrijdag 29 juli 2011. Eindelijk heerlijk warm na een lange natte periode. Ik ga de komende dagen wat gedachten opschrijven, die ik al een tijdje aan het papier – in dit geval aan het beeldscherm – wilde toevertrouwen.
Ik heb de afgelopen maanden langzamerhand het plan opgevat om dit jaar een reis te maken naar Santiago de Compostela; vraag me niet waarom, want net als een groot aantal andere Compostela-gangers weet ik het antwoord op die vraag niet goed aan te geven. Het is zo’n beetje een combinatie van redenen.
Ten eerste heb ik van een aantal mensen, met name Jan Schijven, Jan Demandt en Zef Steeghs, die de reis naar Compostela (die in de volksmond de Camino wordt genoemd, het Spaanse woord voor pad of weg) al eens hadden gemaakt, verhalen gehoord en van sommigen ook foto’s gezien. Dat heeft mijn nieuwsgierigheid gewekt.
Ten tweede heb ik steeds meer het gevoel gekregen dat ik het nu moet doen, omdat je maar nooit weet, of je het morgen nog zult kunnen. Ik ben namelijk in september vorig jaar met een kleine hartaanval, en in juni dit jaar met een longontsteking, in het ziekenhuis terecht gekomen, en dat alles heeft mij eens te meer ervan bewust gemaakt (dat is al 15 jaar geleden begonnen) dat je niet tot morgen moet uitstellen wat je vandaag nog kunt doen.
Ten derde (niet zo heel belangrijk, maar het speelde wel mee) wil ik graag het Franse land zien, en dat gebeurt niet vanaf de autoroute. Wanneer Sietske en ik de laatste twee jaren op vakantie gingen, namen we de snelweg om tijd te winnen; dat gebeurde dan ook, maar ik miste dan wel de aanblik van de steden en dorpjes, de aanblik van het leven in Frankrijk. Ik weet zeker, dat ik al fietsend van de Belgische naar de Spaanse grens, het Franse land – en na die Spaanse grens het Spaanse land – wél zal zien.
De reis naar Compostela wordt een pelgrimage genoemd, maar is geen bedevaart. Nee, ik ga weliswaar op reis naar een pelgrimsoord, maar daar komt in principe niets religieus aan te pas. Misschien gebeurt zoiets wel, maar dat weet je tevoren nooit. Misschien komt er ook wel iets spiritueels, van welke aard dan ook, aan te pas, maar ook dat weet je nooit tevoren.
Mijn reis wordt ook geen etappekoers, dus het gaat er niet om zo snel mogelijk een bepaalde route af te leggen, of zo; ik zie wel, en als iemand mij zonodig wil inhalen, wel, hij gaat zijn gang maar. Ik wil genieten van mijn reis, en wanneer die langer duurt dan bij iemand anders, of wanneer iemand anders meer kilometers per dag maakt dan ik, dan zij dat zo.
Ik ben begin dit jaar reisverslagen gaan lezen, waarvan ik er op de planken in de bibliotheek in het Centre Céramique in Maastricht meters heb gevonden. Per 5 centimeter bieb-plank nam in mijn brein het plan om zelf die reis ook eens te maken, vastere vorm aan, en allengs begon ik serieuze voorbereidingen te treffen.
Dat houdt in dat je keuzes moet maken: ga je te voet of met de fiets, wanneer ga je, met wie (of niet) ga je, welke route kies je, wat neem je mee, en dat zijn dan alleen nog maar de meest belangrijke keuzes.
Wel: mijn onderstel laat het niet toe om te voet te gaan, dus viel de keuze vanzelf op de fiets. Díe keuze was makkelijk.
Wanneer de reis plaatsvindt, is afhankelijk van de tijd die je er aan wilt besteden, en van de al aangegane verplichtingen. De meeste fietsende Camino-gangers doen er zo’n vijf à zes weken over inclusief rustdagen, en die weken kon ik dit jaar alleen maar plannen na de zomervakantie, aangezien ik tevoren nogal wat koorverplichtingen had aangegaan, zoals het Mahlerproject in juni.
Met wie? Ik had her en der compañeros op het oog, maar die vielen om diverse redenen successievelijk af, zodat ik uiteindelijk besloot om de tocht solo te gaan maken. Dat is overigens nog niet zo gek, omdat je dan je eigen route en tempo kunt bepalen, en niet afhankelijk bent van een ander of van anderen.
Er zijn heel wat route-mogelijkheden (via Tours, Vézelay, Le Puy-en-Velay of Arles), en uiteindelijk koos ik voor de westelijke route via Parijs en Tours, maar dan met een zelf uitgestippelde aanloop via Maastricht, Chevetogne en Reims. Zo kan ik rechttoe rechtaan naar Chartres, waar ik de oude Sint Jacobs fietsroute zal oppikken, die in Haarlem begint. En ik doe en passant ook nog St. Pierre du Perray aan, waar oudste zoon Joep woont. Verder zuidelijk wijk ik weer af van die Sint Jacobs fietsroute, omdat ik door verschillende Franse vakantiekennissen ben uitgenodigd om bij hen thuis te komen overnachten, en daarvoor moet ik wat omwegen maken, die ik er graag voor over heb.
Wat neem je mee? Dat hangt weer van de mogelijkheden van je fiets af: hang je fietstassen aan je wielen, of hang je een bagagekarretje achter je fiets? Een bagagekarretje heb ik al, maar dat moet dan wel afgesloten kunnen worden. Brainstormen met jongste zoon Ad, en een week lang ’s avonds in zijn garage klussen (nou ja, ik heb meer toegekeken) leidden tot een prachtig afsluitbaar deksel, waarover dank zij Sietske hopelijk straks een waterdichte hoes van tentzeil gespannen kan gaan worden. Dank je wel, jullie allebei.
Wat stop je er in? Er zijn heel wat reisverslagen in de bieb met bagagelijstjes, en ik kreeg van Jan Demandt ook nog het reisverslag met het bagagelijstje van voormalig achterbuurman Ger Heilkens. Met al die lijstjes ga je dan maar aan de slag.
Ik wilde ook zelf gedurende de reis een reisverslag schrijven, opdat het thuisfront weet waar ik me zo ongeveer bevind, en om dat thuisfront te laten delen in mijn ervaringen onderweg. Het internet zou daarvoor de juiste oplossing moeten zijn, maar wanneer je andigibeet (ja hoor, dit is het goede woord, denk maar na) bent zoals ik, dan ligt dat wat moeilijk. Gelukkig was mijn nichtje Dionne (juist ja, die, van mijn broer Frans) bereid om haar andigibete oom een handje toe te steken, en ervoor te zorgen dat ik voor dat reisverslag alleen maar op de lettertoetsen hoef te drukken. Dank je wel, Dionne; zoals je ziet heeft je uitgebreide en pedagogisch goed in elkaar gestoken uitleg het doel niet gemist. Verder heb ik hulp gehad van mijn jarenlange vriend Frans van Binsbergen, tot voor kort fotograaf in Sittard, die mij vóór mijn vertrek nog een avondcursus zal geven over het invoegen van foto’s in mijn teksten. Ook jij bedankt, Frans.
Een heel groot deel van de voorbereidingstijd gaat op aan dit soort gepuzzel en het maken van keuzes, waarop je soms weer terug moet komen.
En nu is het dan bijna zover. Nagenoeg alle keuzes zijn gemaakt, nagenoeg alle spullen zijn aanwezig, en wanneer ik na deze vakantie terug ben in Nederland, heb ik nog een week voordat op 22 augustus mijn camino begint.
Overigens, wie of wat schetst in maart dit jaar mijn verbazing, toen ik op weg naar het ziekenhuis (ik moest daar toen nog hartrevalidatie doen) op het einde van de Parklaan in Sittard een paaltje zag staan, dat daar toch al een tijdje moet hebben gestaan, maar waarvan het bestaan me nog nooit was opgevallen. Inmiddels let ik meer op dit soort dingen, en nu zie ik ze ook meer, maar daarover later.
Het bewuste paaltje wijst je de weg naar links.
Ik heb in Nederland al flink wat kilometers gemaakt op mijn nieuw aangeschafte fiets, een Koga Miyata, waar ik erg tevreden over ben. Eerst heeft Huub Koopmans mij in de koude winter- en lentemaanden meegenomen op de eerste trainingsritten, waarvoor mijn dank, Huub. Vervolgens ben ik in mijn eentje naar Roermond geweest, naar de Kathedraal, waar zich een St. Jacobskapel bevindt met een prachtig
dubbel glas-in-loodraam, waarvan het rechter gedeelte St. Jacob voorstelt als pelgrim met de Jacobsschelp op zijn hoed. Deze Jacobsschelp is overigens internationaal het herkenningsteken van Santiago-pelgrims (Kijk nog eens op bovenstaand paaltje, en je ziet een gestileerde Jacobsschelp naar links wijzen). In de kapel bevindt zich verder nog een simpel Sint Jacobsbeeld en een reliekhouder, waar men in de Kathedraal behoorlijk trots op is. Onder de kapel bevindt zich een refugio, een overnachtingsplaats voor Santiago-pelgrims.
Van de Bisschop van Roermond heb ik een aanbevelingsbrief meegekregen, die wellicht onderweg dienst kan doen in kloosters en abdijen. Daarna ben ik naar Bocholtz gefietst (niet alles op dezelfde dag, hoor), waar ik in mijn jeugd 10 jaar heb gewoond, en waar de kerk de naam van Jacobus de Meerdere draagt, dus dezelfde Jacobus als in Santiago (San Jago is de Spaanse naam voor Sint Jacob). Wanneer jullie willen weten hoe het komt dat San Jago in Compostela vereerd wordt, dan moet je dat maar even opzoeken op de website van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob, www.santiago.nl, dat scheelt mij nu namelijk een hoop typewerk.
Vervolgens ben ik naar Aken gefietst, waar ik de Dom heb bezocht. Bij al deze bezoekjes heb ik gevraagd een stempeltje te zetten in mijn pelgrimspaspoort oftewel mijn “credencial”, waar straks dagelijks een nieuwe stempel bij komt als bewijs van de onderweg aangedane plaatsen.
De fiets heb ik meegenomen naar Frankrijk, en ook hier ben ik alweer stevig aan het trainen, zelfs een paar dagen van 100 km, want straks moet ik toch dagelijks een gemiddelde afstand van zo’n 80 kilometer per dag kunnen afleggen.
Dit alles zit ik nu te typen op een handig klein mini-notebookje, dat tijdens de camino in mijn bagage meegaat, en ervoor zal zorgen dat jullie onderweg op de hoogte blijven van wat ik zie, hoor, denk en meemaak.
Wanneer ik een verslag besluit met “e ultreya”, weet dan dat dit de gebruikelijke uitdrukking is onder caminogangers om aan te duiden, nee veeleer elkaar en jezelf aan te sporen verder te gaan, en het betekent dus zoveel als: ga verder, of: kom op, of: hou vol. Wanneer je onderweg een andere caminoganger tegen komt, dan wens je elkaar bovendien nog “buen camino”.
Zo, jullie zijn nu op de hoogte van al mijn plannen; het wachten is nog op de 22e augustus. Na de cursus van Frans zal ik dit stukje alvast op mijn website zetten.
Oh ja, boven dit alles heb ik “Vertrekhal” getypt. Waarom? Jullie gaan dit verslag lezen als het relaas van “Flight 811 (augustus 2011) to Santiago de Compostella”. Iedere dag hoop ik in de gelegenheid te zijn jullie a. de gegevens van die dag (Dashboard) mee te delen zoals, welke route ik gefietst heb, welke afstand ik afgelegd heb, hoe lang ik daarover netto heb gedaan etc. (lees ik allemaal af op mijn fietscomputer), vervolgens b. het tekstueel reisverslag van mijn wederwaardigheden en gedachten onderweg (Cockpit voice recorder), en tenslotte c. de samenvatting van de gegevens van alle caminodagen (Blackbox) met de in totaal afgelegde afstand, gefietste uren en dat soort dingen; dat is dan waarschijnlijk meer voor de statistici en voormalige caminogangers onder jullie.
Nou, dan ga ik straks naar verwachting zo’n 6 weken op pad – ik ga op camino - , en laat ik Sietske in tijdelijke eenzaamheid achter. Bedankt, vooral jij, omdat je zoveel begrip hebt kunnen opbrengen voor mijn verlangen om deze camino te maken. Begin oktober ben ik weer terug, en dan zijn we weer samen. E ultreya!